غفلت: مفهوم شناسی

مفهوم شناسی
غفلت در اصل لغت به معنای پوشیده و مخفی بودن است [1] و «رجل غُفل» به انسان ناشناخته و کسی که حسب و نسب او مجهول است اطلاق می¬شود. [2] با توجّه به این معنای لغوی، این واژه در معنایی دیگر نیز به کار رفته است و آن زمانی است که مسئله-ای به دلیل غفلت بر انسان پوشیده شده و از ذهن انسان می¬رود. از اینرو «غفلت» به سهو و لغزشی اطلاق شده است که انسان را به خاطر کمی مراقبت و هشیاری فرا می‌گیرد. [3]

در کتب «التحقیق فی کلمات القرآن» نیر در این واژه در این معنا اینگونه آمده است: «غفلت، غایب شدن چیزی از خاطر انسان و عدم توجّه به آن است و گاهی در مورد بی‌توجهی و روگردانی از چیزی نیز استعمال شده است. پس غفلت عبارت است از نبود تذکّر و یادآوری.»[4]

«غفلت» در این معنا مفهوم وسیع و گسترده‌ای نیز یافته است و بر هرگونه بی‌خبری، بی‌توجه بودن، و توجه نداشتن به چیزی از واقعیت‌های فعلی و آینده و گذشته را «غفلت» از آن شیئ اطلاق شده است و در این معنا مقابل آن «ذکر» استعمال می­شود.[5]

ادامه….